Ruilverkaveling en schaalvergroting

Om de landbouwproductiviteit te verhogen, zijn kleine percelen samengevoegd tot grotere akkers, een proces dat bekend staat als ruilverkaveling. Hierdoor zijn natuurlijke elementen zoals heggen en houtwallen verdwenen, die cruciaal waren voor een gevarieerd ecosysteem. Deze landschapselementen boden voedsel en schuilplaatsen voor veel soorten planten en dieren. 

Stikstofoverschot door (kunst)mest en veevoer

Het intensieve gebruik van (kunst)mest heeft geleid tot een stikstofoverschot in de bodem en wateren. Wanneer planten niet alle stikstof uit de kunstmest opnemen, komt deze terecht in het milieu, wat leidt tot een overmatige groei van stikstofminnende planten zoals brandnetels en grassen. Deze planten verdringen langzaam groeiende inheemse soorten, wat resulteert in een minder divers plantenlandschap en minder voedselbronnen voor insecten. Geïmporteerd veevoer verergert dit probleem door extra stikstof via mest in de bodem te brengen, wat de stikstofbelasting verder verhoogt.

De impact van pesticiden en herbiciden

Pesticiden en herbiciden (onkruidverdelgers) zijn bedoeld om plagen en ongewenste planten te bestrijden, maar ze doden ook nuttige insecten zoals bestuivers en verstoren de natuurlijke balans in het ecosysteem. Dit leidt tot een verdere afname van insectenpopulaties, wat vogels en andere dieren die afhankelijk zijn van deze insecten ook raakt. Bovendien bevorderen herbiciden de dominantie van stikstofminnende soorten door het verwijderen van inheemse planten die gevoeliger zijn voor chemische stoffen.

Gevolgen voor het ecosysteem

De combinatie van ruilverkaveling, stikstofverrijking en het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen heeft geleid tot een ernstige afname van de biodiversiteit in Nederland. Minder plantenvariatie betekent minder insecten, wat resulteert in minder vogels en andere dieren. Dit verzwakt het ecosysteem en maakt het minder weerbaar tegen plagen, ziektes, en klimaatverandering.